Osobowość zależna w związku?

„Nie potrafię bez ciebie żyć” – kiedy romantyczna deklaracja zwiastuje kłopoty? „Zrobię dla ciebie wszystko”, „Jesteś dla mnie całym światem”, „Nie umiem funkcjonować bez ciebie”. Takie stwierdzenia brzmią romantycznie, ale kiedy ktoś rozumie to dość dosłownie i naprawdę tak czuje, to może być oznaka kłopotów.

Czym jest osobowość zależna?

Ma poważny problem z podjęciem praktycznie każdej decyzji. Bez względu na to, czy chodzi o wybór szkoły czy o to, co zjeść na śniadanie, taka osoba będzie potrzebować porady i wsparcia. Kiedy nie otrzymuje zbyt długo akceptacji od innych, wpada w zły nastrój. Ma niską samoocenę, więc wystarczy drobiazg, żeby podkopać jej samopoczucie. Obawia się popełniać błędy i wychodzić z inicjatywą.

Życie z osobowością zależną jest trudne. To ciągłe, nerwowe napięcie, czy jest się wystarczająco dobrym. Czy wystarczająco się postarało. Czy ta osoba mnie akceptuje? To często nieustanne huśtawki nastrojów. Brak zdolności do decydowania o sobie. To brak wiary w siebie tak duży, że utrudnia szukanie pracy lub jakikolwiek rozwój. To tak duży lęk przed utratą bliskich i ich opieki, że podświadomie robi się wiele, żeby się nie usamodzielnić.

Dwie strony medalu: osobowość zależna w związku

Takie funkcjonowanie wpływa na wszystko, również na to, jak wygląda związek.. Człowiek z osobowością zależną jest w bardzo dużym niebezpieczeństwie, jeśli jako osoba partnerska będzie mu towarzyszyć ktoś przemocowy lub manipulujący. Trudno mu będzie wydostać się z toksycznej relacji.

Dlaczego? Odpowiedź jest prosta: osobowość zależna odkłada na bok wszystkie swoje potrzeby. Swoje granice dostosowuje do oczekiwań otoczenia. Jeśli partner będzie oczekiwał częstego imprezowania, osoba zależna nie odmówi wyjścia, nawet jeśli pada z nóg ze zmęczenia. Jeśli partnerka będzie wymagała pedantycznego porządku w domu, osoba zależna zrobi wszystko, aby taki zapanował. Postara się spełnić wszystkie wymagania drugiej osoby, a jednocześnie sama takich wymagań innym nie postawi. Osobowość zależna pozwala się wykorzystywać, ponieważ panicznie boi się rozpadu związku. Ma przekonanie, że sama sobie nie poradzi w życiu. Z drugiej strony związek taką osobą może być zbyt obciążający psychicznie i męczący.

Ktoś z osobowością zależną potrzebuje niemal stałego kontaktu. Woli zrzucić podejmowanie decyzji – ważnych i mniej ważnych – na osobę partnerską. Samodzielnie nie podejmie inicjatywy, raczej nie zaproponuje wspólnego wyjazdu pod namioty ani zamieszkania razem. Potrzebuje bliskości, opieki, zapewnień, że wszystko dobrze i że jest kochana. Temu wszystkiego może towarzyszyć duża, wręcz chorobliwa zazdrość i chęć kontrolowania. Dodatkowo osoba z osobowością zależną często się poświęca, nawet jeśli nikt o to nie prosi, w zamian oczekując oddania i miłości.

Co zrobić z osobowością zależną?

Osobowość zależna to zaburzenie, które wymaga diagnozy i terapii. Jeśli podejrzewasz, że dotyczy Cię ten problem, poszukaj pomocy psychologicznej. To bardzo ważne: nie możesz uzależniać swojego życia całkowicie od innych, nie na tym polega miłość (ani przyjaźń). Terapia nie będzie niczym strasznym, a pomoże Ci być bardziej pewną siebie i asertywną osobą. Czasem mogą też być potrzebne leki, które umożliwiają zapanowanie nad lękami. Przypuszczasz, że ktoś Ci bliski może mieć taki problem? Możesz delikatnie zasugerować terapię. Pamiętaj jednak, że nie możesz takiej osoby do niczego zmuszać. Unikaj też wydawania osądów czy wystawiania diagnoz na własną rękę. Od tego są specjaliści. Starając się pomóc takiej osobie, pamiętaj o konsekwentnym stawianiu granic. Sprawdź także nasz tekst o proponowaniu innym terapii (link do Hej, chyba potrzebujesz terapii).