Hej, chyba potrzebujesz terapii!

Pójście na terapię albo konsultacja z psychiatrą to zdrowa decyzja. Często stanowi pierwszy krok do rozwiązania wielu problemów. Dlatego część z nas usiłuje nakłonić bliskie osoby do podjęcia terapii. Czy powinniśmy to robić? A jeśli tak, to w jaki sposób?

„Idź na terapię, bo mnie wkurzasz” – zanim zaczniesz namawiać

Niekiedy namawiamy bliskich na terapię nie z troski o nich, ale… z troski o własną wygodę. Dlatego, że jakieś cechy nam przeszkadzają. Jestem parą z kimś, kto nie lubi klubów i imprez? Pewnie jest aspołeczny, trzeba go wysłać do psychologa. Moja osoba partnerska ma niższe libido niż ja? Pewnie ma jakieś zahamowania psychiczne. Chłopak czy dziewczyna zawzięcie coś kolekcjonuje i poświęca na to mnóstwo czasu? Na pewno jest w spektrum…

Nie tędy droga. Jeśli jakieś cechy czy zachowania osoby partnerskiej Ci przeszkadzają, ale są zupełnie normalne, masz dwie możliwości:

– Po prostu zaakceptować to takim, jakie jest. Nie musicie zawsze być razem na imprezach albo spędzać każdej randki w kinie tylko dlatego, że jedno z was to lubi,

– Poinformować o swoich uczuciach bez oskarżania, z pełną świadomością, że to JA mam z czymś problem i spróbować wypracować kompromis (np. „Bardzo mi zależy, żebyśmy razem poszli na to spotkanie. Może za to weekend spędzimy w domu?”),

Jeśli pierwsze i drugie nie wchodzi w grę, pozostaje rozstanie.

Czasem tak bywa, że związek po prostu się skończył, a my na siłę próbujemy ciągnąć go dalej, z różnych powodów. Wtedy też może się zdarzać, że zamiast się rozstać, doszukujemy się wad i irytuje nas wszystko, co wiąże się z drugą osobą. I zamiast zdobyć się na poważną rozmowę… proponujemy osobie partnerskiej pójście na indywidualną terapię w nadziei, że to zmieni ją w człowieka naszych marzeń.

Dlatego zanim podejmiesz się rozmowy o terapii, zastanów się dobrze, jakie są twoje motywy. Masz pewność, że to rzeczywiście troska i dobrze chęci? Przejdź dalej.

Czy namawiać na terapię osobę partnerską, która stosuje wobec mnie przemoc?

Kiedy jesteś w przemocowej relacji, ale nadal zależy Ci na tej osobie, może przyjść Ci do głowy, że terapia pomoże. Wystarczy nakłonić na wizytę u psychoterapeuty_tki i będzie pięknie, prawda? Niestety nie.

Kiedy doznajesz przemocy, musisz zatroszczyć się przede wszystkim o siebie. Warto samodzielnie iść na terapię, która Ci w tym pomoże. Popracuj nad asertywnością i poszukaj wsparcia. Nakłanianie na psychoterapię kogoś, kto Cię bije lub poniża może narazić Cię tylko na więcej przemocy. Za czyny i postępowanie przemocowej osoby jest odpowiedzialna tylko ona sama – to samo dotyczy podjęcia decyzji o terapii.

Jeśli nie czujesz się zastraszonx czy zagrożonx, a przemoc nie przybiera skrajnych form, możesz spróbować podjąć taką rozmowę. Jak to mogłoby wyglądać?

– Wybierz moment, w którym czujesz się pewnie, nikt wam nie przeszkodzi i nie jesteście akurat w trakcie lub świeżo po kłótni,

– Nie dyktuj drugiej osobie, co ma robić. Próba narzucenia czegokolwiek, zwłaszcza terapii, może zadziałać odwrotnie do zamierzeń,

– Mów o swoich odczuciach i swojej perspektywie. Jeśli rozmawiasz z osobą przemocową, powiedz „Źle się czuję, kiedy na mnie krzyczysz”, „Nie czuję się bezpiecznie, kiedy trzaskasz drzwiami czy rzucasz przedmiotami”,

– Przytocz argumenty za terapią,

– Możesz powiedzieć przemocowej osobie, że cierpisz przez jej postępowanie i jeśli nie podejmie terapii, musisz odejść. W takiej sytuacji bądź konsekwentnx i zrealizuj obietnicę, jeśli warunek podjęcia terapii nie będzie zrealizowany,

– Pamiętaj – odpowiadasz za siebie i możesz zmienić tylko siebie, nie drugą osobę. To wszystko, co możesz zrobić.

Przemocowe obiecanki

Rozmawiasz z przemocowcem o terapii i… zgadza się! To wielki sukces, teraz macie szansę na szczęśliwe życie! Tyle że nie.

Dopóki taka osoba rzeczywiście nie pójdzie na terapię, wszelkie obietnice i wymówki to tylko manipulacja. „Nie zapisałam się, bo akurat nie mam pieniędzy”, „Nie zarejestrowałem się, bo kolejki są za długie”, „Chcę iść na terapię, ale na NFZ trzeba iść najpierw do psychiatry”.

Przemocowa osoba będzie zapewniać cię, że bardzo jej zależy, że chce, ale są całe stosy przeszkód. W międzyczasie nadal będzie stosować przemoc.

Nie próbuj zapisać tej osoby na terapię, umawiać, wyręczać, opiekować się nią. Nie licz na zmiany. Jeśli nie podejmie terapii z własnej inicjatywy, to ta terapia i tak nie będzie skuteczna.

Kiedy chcesz pomóc komuś bliskiemu, kto jest w przemocowej relacji

Twój przyjaciel coraz bardziej się izoluje od swoich znajomych. Rezygnuje z tego, co zawsze lubił robić. Wiesz, że jego relacje z chłopakiem nie układają się dobrze, ale mimo to postanowili razem zamieszkać. Od tamtej pory jest coraz gorzej. Twoja siostra ostatnio płakała, kiedy rozmawiaxxcie przez telefon. Kiedy spytałxś, co się stało, odpowiedziała, że nie może o tym powiedzieć. Wcześniej wspomniała, że chyba nie ma szans wrócić do pracy po urlopie macierzyńskim. Że nikt nie zechce jej zatrudnić. Od mamy wiesz o kłótniach i problemach w jej małżeństwie. Martwi Cię to. Jak pomóc takiej osobie?

Zachęta do skorzystania z terapii może być dobrym pomysłem. Ważne, żeby zrobić to z wyczuciem i szacunkiem.

– Postaraj się znaleźć odpowiedni moment i miejsce. Taka rozmowa w obecności prześladowcy lub przy obcych ludziach raczej się nie uda. Presja czasu też nie jest wskazana,

– Szczerze powiedz o tym, co obserwujesz i co Cię niepokoi, bez oceniania. „Zauważyłxm, że jesteś ostatnio bardzo smutna”, „Martwi mnie, że tak rzadko wychodzisz z domu”,

– Pozwól się wygadać, jeśli ta osoba wykazuje taką chęć. Pokaż jej, że ona i jej uczucia są ważne,

– Unikaj udzielania dobrych rad i natarczywości,

– Opowiedz o zaletach terapii i jakie pozytywne skutki może przynieść,

– Jeśli spotkasz się z odmową lub wątpliwościami, uszanuj to. Wątpliwości możesz spróbować wyjaśnić. Wywieranie presji i brak szacunku to ostatnie, czego potrzebuje osoba doświadczająca przemocy.

Nie zrażaj się odmową. Zaoferuj wsparcie na miarę swoich możliwości. Zastanów się, czy jest ktoś jeszcze, kto mógłby pomóc, choćby raz na jakiś czas pogadać. Być może będzie inna okazja, żeby spróbować nakłonić tę osobę do terapii.