„Ładna dupa, grzeczna suka”, czyli znaczenie kontekstu językowego w kulturze

„Dupa – skacze góra, dół, kiedy rządzi nią suka
rusza cały stół, rusza każdego fiuta”.

Jesteśmy świadomymi odbiorczyniami muzyki rozrywkowej, nie mamy trudności w zrozumieniu, że to frazesy tworzone dla zabawy. Mają na celu podkreślić dominację kobiety nad mężczyznami za pomocą swojej seksualności.

Rozłóżmy jednak tę matrioszkę. Na głębszym poziomie rozumowania przekazują komunikat „jesteś po to, by innym prezentować swoją seksualność tylko w pożądany sposób” oraz uczą, jak powinna – zgodnie z szowinistycznym światem – postrzegać erotyzm każda kobieta.

Według słownika języka polskiego grzeczny to inaczej posłuszny, spokojny, dobry. Takie zwroty stosowane w popkulturze dają przyzwolenie na przełożenie ich do użytku codziennego. W stosunku do swoich partnerek nie jednak są formą gratyfikacji, a czegoś, co można by objąć granicą mansplainingu.

Język jest kreatorem rzeczywistości, warunkuje to, jak ją postrzegamy. Połączenie zwrotów utrzymywanych powszechnie za pejoratywne jest związane z kulturowymi rozstrzygnięciami na temat powiązania społecznej roli płci, z jej opisem.

Przemoc językowa – w jaki sposób może się objawiać?

– Stosowaniem zwrotów, kiedy kobieta jest definiowana przez mężczyznę: Schreiber jest politykiem, a pani Marianna jego żoną/ matką jego dzieci. W podanym przykładzie brak odniesienia się do roli Schreibera jako męża/ojca, za to kobieta sprowadzona jest do roli rodzinnej,

– Negacją feminatywów, o które prosi rozmówczyni: Agnieszka Dziemianowicz – Bąk prosi, aby nazywać ją w studio polityczką, mimo to prowadzący przedstawia ją jako „polityk”

– Opisywaniem wyglądu i ocenianiem atrakcyjności tam, gdzie nie ma to związku z tematem, np. „Dobra z niej dupka, poradzi sobie w tej pracy”,

– Komentarzami na temat seksualności obcej nam osoby – w pracy, na imprezie, na ulicy.

Jak język wpływa na postrzeganie kobiet?

Źródłem niech będą cytaty, w których opisują siebie same. Tak mówią o sobie twórczynie muzyczne, jak do tej pory najmniej sfeminizowanego gatunku w Polsce – rapu:

2011, WdoWa:

„Zna swoją wartość, Papa jest twardy. Później w sypialni tylko dostaję klapsy. Kocham jak patrzy, chociaż nie robi wyznań, To trzyma za rękę jak prawdziwy mężczyzna. Ja jak mała dziewczynka się poddaje posłusznie, Jak zawoła to przyjdę, jak rozkaże to pójdę”.

2021, Dziarma:

„Nic Ci nie powiem, bo nie muszę (nie, nie)

Nie chcę Twoich uciech, ani sztuczek

Boy, I’m feelin’ blessed, (feelin’ blеssed)

Boy, I’m feelin’ blessed (I’m a boss bitch)”.

Ostatnie lata znacznie zmieniły społeczne postrzeganie ról kobiet. Teksty, kiedy sprowadzane są do seksualności, znacznie częściej odnoszą się do wolności wyboru lub kobiecej dominacji. Język, jakim posługują się twórcy oraz media, jest odzwierciedleniem języka społecznego. Warto nauczyć się używać go odpowiedzialnie.