X
Jesteśmy tu dla Ciebie
Jesteśmy tu dla Ciebie!

Relacja z osobą z niepełnosprawnością

Popęd seksualny jest odczuwany przez osoby z niepełnosprawnością tak samo jak u osób bez niej. Siła potrzeb seksualnych to kwestia indywidualna, a każdego człowieka można umieścić w spektrum. Dlaczego więc postrzegamy osoby z niepełnosprawnością z pozycji aseksualnej? Częściowo wynika to z opiekuńczości. W takiej sytuacji osobę z niepełnosprawnością postrzegamy nieco jak dziecko, co jest krzywdzące.

Różnica w seksie osób z dysfunkcjami istnieje, jednak wynika z modyfikacji techniki, nie z braku możliwości realizacji w relacjach partnerskich. Jak mówią osoby po doświadczeniu odkrywania swojej seksualności, to niewłaściwe postawy otoczenia wpędzają je w stereotyp aseksualności. Sposób, w jaki są odbierane, tworzy problem z seksualnością w ich postrzeganiu. Często działa tutaj mechanizm wyparcia – „Bez potrzeb seksualnych żyłoby mi się łatwiej”.

Osoby z niepełnosprawnością ruchową, intelektualną mają prawo do uszanowania: ich wolności i prywatności seksualnej, bezpieczeństwa w bliskich kontaktach, równości w stosunku do partnera, wyczerpującej edukacji seksualnej, własnej odpowiedzialnej decyzyjności dotyczącej potomstwa, emocjonalnego wyrażania seksualności i respektowania indywidualności.

Związki interablistyczne to określenie łączące osobę z niepełnosprawnością i osobę bez niej.

Podstawową barierą jest odmienność wyglądu ciała, charakteryzująca często osoby z niepełnosprawnością ruchową. Wpisywanie się w kanon i estetyka fotografowania ciała, tak znaczące kulturowo dla obecnego społeczeństwa, dodatkowo zwiększają marginalizację ze strony potencjalnych osób partnerskich. W takich sytuacjach wózek przesłania człowieka. Osoby z niepełnosprawnością ruchową często cechuje przemieszczenie stref erogennych, a także czucie w miejscach intymnych, mimo przerwania rdzenia kręgowego. To pozwala obu osobom partnerskim odczuwać przyjemność z intymnych zbliżeń.

Miłość i pożądanie są także obecne w życiach każdego, niezależnie od wysokości IQ.

Specjaliści pracujący z osobami z niepełnosprawnością intelektualną podkreślają – jeśli chcesz podjąć temat seksualności w towarzystwie takiej osoby, nie żartuj.

Nawet jeśli Twoje słowa zostaną dobrze zrozumiane, trudniej może być odebrany ich kontekst. Jeśli zostanie powtórzony w innej, nieodpowiedniej sytuacji, może przyczynić się do marginalizacji, a nawet przemocy ze strony otoczenia.

Trudności w znalezieniu osoby partnerskiej znacznie zmniejszają możliwości odkrywania seksualności, podstawowej części każdego życia. W niektórych krajach ten problem został uznany za wymagający rozwiązania systemowego. W Niemczech, Belgii, Szwecji i Holandii jedną z możliwości jest od dawna praca asysta seksualna. Osoba asystencka to specjalnie przeszkolony w tym celu, certyfikowany specjalista. W jej kompetencjach leży pomoc w odkrywaniu własnej, niezależnej seksualności. Taka możliwość różni się więc od zadań osoby pracującej seksualnie.

Kolejną z możliwości jest rehabilitacja seksualna. To proces usprawniający i umożliwiający realizację satysfakcjonującego życia seksualnego. Jej głównym celem jest przywracanie zdrowia seksualnego oraz leczenie lub minimalizowanie zaburzeń seksualnych, które mogą wynikać z niepełnosprawności, choroby lub doświadczonego urazu. W Polsce akcje umożliwiające taki proces wspiera na przykład Fundacja Avalon, dzięki swojemu projektowi Sekson.

Dzięki programowi Sekson Fundacji Avalon na YouTube powstała seria wykładów prowadzonych przez osoby z niepełnosprawnościami, która opowiada o ich doświadczeniach. Jednym z nich jest wystąpienie Renaty Orłowskiej na temat przemocy.

Niepełnosprawność zwiększa podatność na przemoc. Częstsze jest zabieranie poczucia godności, intymności i samostanowienia. Najczęstszymi formami są przemoc psychiczna, seksualna oraz przez zaniedbanie. Jak podkreśla wykładowczyni – niepełnosprawność ogranicza często możliwości, żeby uciec, obronić się, stać na równej pozycji.

W Polsce nie ma statystyk dotyczących przemocy osób z niepełnosprawnościami.

Według badań Parlamentu Europejskiego kobiety z niepełnosprawnościami są czterokrotnie bardziej narażone na przemoc niż ich pełnosprawne rówieśniczki. Brak dostępu do pomocy systemowej, prawnej pozostawia takie osoby z możliwością liczenia tylko na innych.

Jak zachować się przy pierwszym kontakcie z niepełnosprawnymi ofiarami przemocy radzi Niebieska Linia:

– Należy zdać sobie sprawę z kulturowych stereotypów, by im nie ulegać,

– Osoby z niepełnosprawnością należy traktować z szacunkiem i odpowiednio do ich wieku — osoby niepełnosprawne czują się nieswojo, gdy traktuje się je protekcjonalnie oraz oferuje się im pomoc, której nie chcą. Dobrze jest zapytać, czy i jaka pomoc byłaby dla nich przydatna, np. co ułatwiłoby komunikację. Efektywny wywiad z osobą niepełnosprawną wymaga w pierwszej kolejności zrozumienia natury niepełnosprawności i tego, jak może ona wpłynąć na przebieg komunikacji,

– Osoby niepełnosprawne często starają się ukryć nadużycie lub mogą nie być świadome, że są ofiarami przemocy/przestępstwa. Wcześniejsze przygotowanie się do wywiadu, w tym pytań, które chcemy zadać, może w znacznym stopniu pomóc w nawiązaniu kontaktu,

– Bardzo ważne jest wykorzystywanie własnych umiejętności werbalnych i niewerbalnych, by nawiązać dobry kontakt i zwracać uwagę na mowę ciała, zarówno swoją, jak i ofiary,

– W rozmowie należy utrzymywać kontakt wzrokowy z rozmówcą, zwracać się bezpośrednio do niego, a nie przez osoby trzecie. Ponadto nie powinno się mówić o tej osobie w jej obecności, jakby jej tam nie było,

– O ile osoba nie ma problemów ze słuchem, należy mówić normalnym tonem,

– Osoby niepełnosprawne mogą potrzebować więcej czasu, by coś powiedzieć, zrobić lub pokazać, dlatego należy być cierpliwym,

– Jeśli czegoś się nie rozumie, wystarczy poprosić o wyjaśnienie,

– Należy ustalić, czy nasz rozmówca rozumie, co oznacza mówienie prawdy,

– W przypadku przemocy seksualnej, należy ustalić jak ofiara rozumie seksualność i być świadomym własnego stosunku do seksualności i niepełnosprawności,

– Należy poinformować osobę niepełnosprawną o przysługujących jej prawach i możliwościach uzyskania pomocy.

Zobacz także:

Plan bezpieczeństwa,

Przemoc fizyczna – jak się uwolnić?

W większości przypadków osoba odpowiedzialna za przemoc nie ogranicza się wyłącznie do przemocy fizycznej. Najczęściej osoba doświadczająca przemocy ma do czynienia z tzw. gaslightingiem, czyli działaniami…
Czas czytania: 5 min
Dowiedz się więcej
Przemoc pod lupą,

Szantaż emocjonalny

Szantaż nie zawsze jest oczywisty. Choć kojarzy się go z komunikatem „albo–albo”, np. „albo to zrobisz, albo Cię zostawię”, jest to o wiele szersze spektrum. Szantażem…
Czas czytania: 5 min
Dowiedz się więcej
Przemoc pod lupą,

Przemoc rówieśnicza w gimnazjum a płeć

„Końskie zaloty” – tak, to molestowanie! „Molestowaniem seksualnym lub dyskryminowaniem ze względu na płeć jest każde niepożądane zachowanie o charakterze seksualnym lub odnoszące się do płci…
Czas czytania: 5 min
Dowiedz się więcej
Przemoc pod lupą,

Efekt zombie

Powrót z martwych – na czym polega efekt zombie Jesteś załamanx. Osoba, z którą się spotykałxś, zapada się pod ziemię. Nie odpowiada na wiadomości, nie odbiera…
Czas czytania: 5 min
Dowiedz się więcej
Przemoc pod lupą,

Born sexy yesterday

Born sexy yesterday – stereotyp głupiutkiej i ładnej dziewczyny, którą partner ma chronić, a prawo do samostanowienia Zabójczo piękna i nieskończenie naiwna – takimi słowami można…
Czas czytania: 5 min
Dowiedz się więcej
Przemoc pod lupą,

Problemy z agresją

Wszystkie emocje stanowią ważny komunikat, są podstawowym źródłem informacji, jakie człowiek może o sobie uzyskać. Wskazują, w jakim miejscu może być problem, nad czym trzeba pracować.…
Czas czytania: 5 min
Dowiedz się więcej
Plan bezpieczeństwa,

Bezpieczne randkowanie

Bezpieczne randkowanie w 7 krokach 1. Research: poproś o jakieś social media i sprawdź, czy macie jakichś wspólnych znajomych. Jeśli tak, popytaj. Istnieją również grupy randkowe…
Czas czytania: 5 min
Dowiedz się więcej
Przemoc pod lupą,

Agresywna komunikacja słowna

Krzyk, wyzwiska, wulgaryzmy, rękoczyny. O tym zazwyczaj myślimy, kiedy słyszymy słowo „agresja”. Niekiedy jednak agresja jest zamaskowana. Przykładowo: „Pięknie wyglądasz w tej sukience”. Komplement, prawda? Ale…
Czas czytania: 5 min
Dowiedz się więcej
Przemoc pod lupą,

Caspering

Macie za sobą dwie, twoim zdaniem świetne, randki. Ta osoba jest po prostu cudowna, jesteś zachwycone. Widzisz, że w weekend jest film, który chciało obejrzeć, więc…
Czas czytania: 5 min
Dowiedz się więcej
Przemoc pod lupą,

Przemoc ekonomiczna w związku

Z przemocą ekonomiczną mamy do czynienia wtedy, gdy pieniądze lub środki materialne służą komuś do kontrolowania drugiej osoby, sprawowania nad nią władzy. Często towarzyszy temu upokarzanie,…
Czas czytania: 5 min
Dowiedz się więcej

Proszę obrócić urządzenie